Veelgestelde vragen

Alle kinderen en jongeren die in Nederland wonen, zijn vanaf hun 5e jaar leerplichtig: ze moeten dan verplicht naar school. Jongeren zijn volledig leerplichtig tot en met het schooljaar waarin ze 16 jaar worden. Daarna zijn zij tot 18 jaar kwalificatieplichtig. Dat betekent dat zij moeten werken aan het behalen van een startkwalificatie: een diploma op minimaal mbo niveau 2, havo of vwo. Zie de vragen bij ‘kwalificatieplicht en startkwalificatie’ voor meer uitleg.

Alle kinderen hebben het recht, maar ook de plicht om onderwijs te volgen. In de leerplichtwet staan de verantwoordelijkheden van alle betrokkenen beschreven. Volgens deze wet hebben ouders, de scholen en de gemeenten allemaal hun eigen taak.

Ouders en verzorgers zijn verplicht hun kind in te schrijven op een school. Ze zijn er verantwoordelijk voor dat hun kind ook echt naar school gaat tot zijn/haar 18e verjaardag of tot het moment dat hij/zij een startkwalificatie heeft behaald. Kinderen zijn er vanaf hun 12e ook zelf verantwoordelijk voor naar school te gaan.

Als leerlingen zonder toestemming wegblijven van school (verzuim), dan moet de school een melding doen bij de gemeente. Een leerplichtambtenaar van de gemeente overlegt eerst met school. Daarna gaat hij/zij in gesprek met de leerling en ouders/verzorgers. Samen bespreken ze wat de oorzaak is van de afwezigheid en maken ze afspraken om de leerling te helpen weer (vaker) naar school te gaan.

Wordt er niet aan de afspraken gehouden en blijft het verzuim aanhouden, dan heeft dat gevolgen. Dat kan uiteenlopen van een waarschuwing tot een boete.

De regio Utrecht is onderverdeeld in vier subregio’s waar meerdere gemeenten onder vallen: Utrecht Stad, Utrecht Noordwest, Utrecht Zuid en Utrecht Zuidoost. Klik op je woongemeente in het kaartje op onze contactpagina en je komt uit bij de contactgegevens van de goede subregio.

Jongeren die 16 jaar zijn geworden, zijn na dat schooljaar niet meer leerplichtig. Toch kunnen zij na dat schooljaar nog niet stoppen met school: zij zijn namelijk nog wel kwalificatieplichtig. Dat betekent dat zij moeten werken aan het behalen van een startkwalificatie: een diploma op minimaal mbo niveau 2, havo of vwo. Een jongere is kwalificatieplichtig tot zijn/haar 18de verjaardag.

De kwalificatieplicht betekent niet dat jongeren vijf dagen per week naar school moeten gaan. Het is ook mogelijk om onderwijs te volgen via een combinatie van werken en leren, zoals de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) in het mbo. Bij deze leerweg gaat een jongere, drie of vier dagen per week, via een leerwerkovereenkomst aan de slag bij een werkgever en volgt dan één of twee dagen onderwijs.

Een startkwalificatie is een diploma op mbo- niveau 2/3/4, een havo-, of vwo-diploma. Een startkwalificatie zorgt voor een goede start op de arbeidsmarkt. Het vergroot de kans op het vinden en houden van een baan.

Een voortijdig schoolverlater is iemand tussen de 12 en 23 jaar die zonder startkwalificatie school verlaat. Een vmbo- of mbo niveau 1 diploma is géén startkwalificatie. Dit diploma geeft wel toegang tot een vervolgopleiding, maar geeft mogelijk minder kansen op een goede baan. Wij streven er als regio naar dat elke jongere op een passende plek terecht komt en waar mogelijk een startkwalificatie behaalt; een diploma op minimaal mbo niveau 2, havo of vwo.

Voor sommige jongeren is het halen van een startkwalificatie niet haalbaar. Er geldt daarom een vrijstelling voor:

• Jongeren die afkomstig zijn van het praktijkonderwijs en een getuigschrift of een schooldiploma hebben,
• Jongeren die onderwijs gevolgd hebben in de uitstroomprofielen arbeidsmarktgericht of dagbesteding op het voortgezet speciaal onderwijs;
• Jongeren waarbij het niet haalbaar is om naar school te gaan door lichamelijke of psychische oorzaken.

Doorstroompunt is een Regionale Meld- en Coördinatiefunctie. In het kort houdt dat in dat scholen verplicht zijn om jongeren tussen de 18 en 23 jaar, die zich zonder startkwalificatie uitschrijven, te melden bij hun woongemeente.

Nederland telt 40 verschillende Doorstroompunt-regio. Elke regio heeft een contactgemeente die de melding en registratie van voortijdige schoolverlaters coördineert. Voor de Doorstroompunt-regio Utrecht is dat bijvoorbeeld de gemeente Utrecht.

Het doel van het Doorstroompunt is om de schooluitval van jongeren tussen de 18 en 23 jaar zoveel mogelijk te voorkomen. Doorstroommedewerkers van de gemeente begeleiden jongeren zonder startkwalificatie terug naar school of naar werk. De verschillende gemeentes binnen de regio Utrecht werken samen om dit doel te realiseren.

De regio Utrecht is onderverdeeld in vier subregio’s waar meerdere gemeenten onder vallen: Utrecht Stad, Utrecht Noordwest, Utrecht Zuid en Utrecht Zuidoost. Klik op je woongemeente in het kaartje op onze contactpagina en je komt uit bij de contactgegevens van de goede subregio.

Wanneer een kind zonder toestemming van de directeur of de leerplichtambtenaar afwezig is op school, heet dit ongeoorloofd verzuim. De directeur is verplicht dit aan de leerplichtambtenaar te melden. De leerplichtambtenaar onderzoekt de reden van het geconstateerde verzuim om bij ongeoorloofd verzuim de mogelijke consequenties te kunnen bepalen.

Een aanvraag indienen voor maximaal tien schooldagen verlof
Aanvragen voor extra verlof van tien schooldagen of minder, moet u bij de directie van de school via een aanvraagformulier indienen. Het aanvraagformulier ‘Aanvraag extra verlof (maximaal tien schooldagen)’ kunt u op de school van uw kind krijgen. Lever uw aanvraag met eventueel relevante verklaringen in bij de directeur. De schooldirecteur beslist over de aanvraag.

Een aanvraag indienen voor meer dan tien schooldagen verlof
Wilt u meer dan tien extra verlofdagen aanvragen, dan moet u een aanvraag bij de leerplichtambtenaar indienen. De leerplichtambtenaar van uw woongemeente informeert naar de mening van de schooldirecteur. Daarna beslist hij over uw aanvraag.

Vakantieverlof
De hoofdregel is: geen vakantie onder schooltijd. De enige uitzondering op deze regel is als uw kind tijdens de schoolvakanties niet met het gezin op vakantie kan gaan door de specifieke aard van het beroep van (één van) de ouders. Dit extra verlof van maximaal tien schooldagen mag één keer per schooljaar worden toegestaan voor max. 2 lesweken, maar niet tijdens de eerste twee lesweken van het schooljaar. Dit verlof vraagt u minimaal acht weken van tevoren aan. Ook een werkgeversverklaring is nodig.

Ziekte tijdens de vakantie
Het kan gebeuren dat uw kind of een ander gezinslid tijdens de vakantie ziek wordt en dat daardoor de leerling pas later op school terugkomt. Er kan door de leerplichtambtenaar naar bewijslast worden gevraagd.

Religieuze verplichtingen
Voor bepaalde religieuze feesten of verplichtingen bestaat er recht op verlof. Richtlijn is dat er per verplichting één dag vrij kan worden gegeven. Deze vorm van extra verlof moet u minimaal twee dagen van tevoren bij de directeur van de school melden.

Gewichtige omstandigheden
Ook voor gewichtige omstandigheden (situaties die buiten de wil van de ouders en/of leerling liggen) is verlof mogelijk. De schooldirecteur of de leerplichtambtenaar beslist hoeveel dagen verlof redelijk zijn. Voorbeelden van gewichtige omstandigheden zijn:

• ernstige ziekte of overlijden van bloed- of aanverwanten
• huwelijk van bloed- of aanverwanten
• 12½-, 25-, 40-, 50- of 60-jarig (huwelijks)jubileum van bloed- of aanverwanten
• verhuizing van het gezin

Hieronder staan voorbeelden van situaties die geen ‘gewichtige omstandigheden’ zijn:

• dienstrooster van de werkgever van de ouder(s);
• familie- of vriendenbezoek in het buitenland of bezoek aan het land van herkomst;
• vakantie in een goedkope periode, een speciale aanbieding of gebrek aan andere boekingsmogelijkheden;
• eerder vertrek of latere terugkeer in verband met (verkeers)drukte;
• activiteiten van verenigingen, zoals scouting- of voetbalkamp;
• verlof omdat andere kinderen uit het gezin al of nog vrij zijn.

Als de directeur of leerplichtambtenaar uw aanvraag voor extra verlof afwijst en u bent het hier niet mee eens, dan kunt u schriftelijk bezwaar maken bij de persoon die het besluit heeft genomen. In het bezwaarschrift moeten tenminste de volgende gegevens staan:

• naam en adres van de leerling
• datum
• het besluit waartegen u bezwaar maakt
• argumenten waarom u het niet eens bent met het besluit
• naam en handtekening van de ouder/verzorger

U ontvangt daarna bericht van de nieuwe beslissing. Wanneer u het opnieuw niet eens bent met het besluit kunt u op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) binnen zes weken in beroep gaan bij de rechtbank.

Het beroepschrift stuurt u naar:
Rechtbank Utrecht
sector Bestuursrecht
Postbus 13023
3507 LA Utrecht

Om jeugdwerkloosheid aan te pakken zijn er in de regio Utrecht Jobhunters actief. Zij begeleiden jongeren tussen de 16 en 27 jaar die extra hulp kunnen gebruiken bij het vinden van een baan of een leerwerkplek.

De Jobhunters zijn er voor verschillende jongeren: van jongeren die van het praktijkonderwijs en speciaal onderwijs komen, tot aan mbo-studenten die een BBL opleiding (gaan) volgen, en alles daar tussenin.

Weet je al welke opleiding je wilt doen, maar heb je moeite met het vinden van een leerwerkplek? Neem dan contact op met de Jobhunters om te kijken wat zij voor je kunnen betekenen.

Voorwaarden voor aanmelding zijn:

• je bent niet ouder dan 27 en woont in één van de gemeenten van Doorstroompunt-regio Utrecht
• bij aanmelding stuur je jouw cv mee en een korte beschrijving van je situatie

Aanmelden kan via de onderstaande contactpersonen uit jouw gemeente.

Stichtse Vecht

Wendy Werensteijn | wendy.werensteijn@stichtsevecht.nl | 06-58076265

Woerden, Bodegraven-Reeuwijk, Montfoort en Oudewater

Angela van der Zalm | angelavanderzalm@fermwerk.nl | 06-14364198

Houten, IJsselstein, Lopik en Nieuwegein

Jongerenloket Lekstroom | jongerenloket@wil-lekstroom.nl

Zeist

Christian Slagter | c.slagter@rsdkrh.nl | 06-42514117

Utrecht (gemeente)

Jobhunters Utrecht | jobhunters@utrecht.nl

Accountmanager pro en vso regio Utrecht

Mark Leeflang | mark.leeflang@utrecht.nl | 06-23091483

De Overstapcoach begeleidt jongeren die extra hulp nodig hebben bij de overstap van het voortgezet (speciaal) onderwijs naar het mbo. De Overstapcoach begeleidt deze jongeren naar een passende plek in het mbo.

Alleen de decanen van scholen in Doorstroompunt-regio Utrecht kunnen jongeren aanmelden bij de Overstapcoach.

Heb je hulp nodig bij de overstap naar het mbo of met studiekeuze? Praat dan eerst met je decaan of je mentor om te bepalen of een overstapcoach nodig is.